افراسيابي: سازه هاي كارست 11 درصد كشور را پوشانده است

بنیان‌گذار مرکز ملی کارست ایران اعلام كرد:‌ سازه هاي كارست 11 درصد كشور را پوشانده است.

به گزارش روابط عمومي شركت آب منطقه اي تهران، دكتر "احمد افراسيابي" روز دوشنبه (25 شهريورماه 92) در نشست علمي با عنوان "مطالعه و اكتشاف در منابع آب كارست و سازندهاي سخت" كه به همت دفتر مطالعات پايه منابع آب شركت آب منطقه اي تهران در سالن كنفرانس برگزار شد، با اشاره به اهميت و جايگاه كارست در ايران و جهان اظهار كرد: ایران پس از آمریکا، چین و ترکیه، درصد بالاتري از منابع کارست را به خود اختصاص داده است و بیش از ۱۱ درصد سطح کشورمان را سازه‌های کارستی می‌پوشاند. با توجه به اينكه این منابع کارستی اصولاً در ارتفاعات وجود دارند، دسترسی انسان‌ها به آنها کمتر است و به‌همین دلیل تقریباً دور از آلودگی‌های انسانی هستند.

افراسيابي با بيان اهميت سازندهاي سخت و كارست گفت: اهمیتی که این منابع دارند در سازه‌هايی است که بر روی آن ها احداث می‌شوند، به‌خصوص در کشور ما که سدهای زیادی در حال ساخت است و اکثر این سدها در تنگه‌ها و دره‌های کارستی احداث می‌شوند، بنابراین دانش مهندسی کارست اهمیت بسیاری دارد.

وي افزود: از اهمیت‌های دیگر کارست نیز می‌توان به قابلیت آن ها برای جذب توریست اشاره کرد. در کشور ما آبشارها، حوضچه‌ها و غارهای زیبايی مثل غار علیصدر در همدان وجود دارد که عامل جذب توریست هستند.

وي در ادامه تعريف كارست را اين گونه بيان كرد: کارست تعاریف مختلفی دارد اما عمدتاً به چیزی گفته مي شود که در سنگ‌های آهکی به‌وجود می‌آید که حاصل پدیده انحلال و یا درز شکاف‌دار شدن است که باعث می‌شود سنگ بتواند در خود آب حاصل از باران را نگه ‌دارد و در واقع ضریب ذخیره سنگ‌ ساز هم بالا برود به‌طوری‌که در فرصت‌‌های مناسب بتوانیم از آن آب استفاده نماييم.

افراسيابي آغاز مطالعات كارست در ايران را سال هاي پيش از انقلاب اسلامي ذكر و خاطر نشان كرد: می‌توان سابقه این مطالعات را به دو دوره قبل و بعد از انقلاب تقسیم ‌بندی کرد. اولین اکیپ‌هايی که در سال‌های ۵۲ ـ ۵۱ تشکیل شد، اکیپ مطالعات آهکی زاگرس جنوبی بود. اين اكيپ ها با امکانات محدودی که داشتند، مطالعات شناسايی اولیه را انجام دادند و واقعاً کار ارزنده‌ای انجام شد، اما مطالعات نوین در این زمینه در عمل به سال ۱۳۶۷ با پروژه آهکی مهارلو در شیراز باز مي گردد كه پس از آن مرکز ملی کارست تأسیس گردید و هم‌اکنون نیز این مطالعات ادامه دارد.

وي در ادامه تاكيد كرد: آب کارست برای شرب و صنعت استفاده می‌شود اما برای کشاورزی ممنوع است. ما نباید اجازه بدهیم آبی که منابع ملی ما محسوب می‌شود برای کشاورزی مصرف شود. ما باید جلوی افت این آب‌خوان‌ها را در دشت‌ها بگیریم.

افراسيابي در پايان، با تاكيد بر اينكه آب کارست به نوعی آب زیرزمینی محسوب می‌شود،‌ تصريح كرد:‌ آب‌ها به دو گروه تقسیم می‌شوند: يكي آب‌های سطحی و ديگري آب‌های زیرزمینی. آب‌های زیرزمینی خود به دو بخش است یعنی آب‌های زیرزمینی که در آبرفت وجود دارند و دوم آب‌های زیرزمینی که در کوهستان‌ها وجود دارد. حرکت آب در آهک خیلی سریع‌تر است و این آهک‌ها خیلی سریع آلوده می‌شوند. در آب‌های زیرزمینی آبرفتی حالت خود پالایش وجود دارد اما در آب‌های کارستی به‌علت وجود درز و شکاف، آلودگی با سرعت وارد آبخوان می‌شود و به‌همین دلیل باید توسط دولت این منابع آبی تملک شود.