آب زیرزمینی تا حدی کنترل وزن روی خود را برعهده دارد بنابراین در صورت اتمام و یاکاهش این حجم از آب، به‌صورت تدریجی لایه‌های خاک که عمدتاً از رسوبات ریزدانه هستند برهمدیگر فشرده می‌شوند. در اثر این رخداد، سطح زمین به سطح جدید پایین‌تری می‌رسد. پدیده فرونشست زمین در بسیاری از نقاط جهان ثبت و گزارش شده است. در ایران نیز این پدیده به طور چشمگیر و نگران کننده درحال گسترش است. حداقل تاکنون، افزایش بار بهره برداری و هزینه برآب‌های زیرزمینی در کشور میل به توقف نداشته است. یکی از دلایل گسترش این پدیده در سالیان اخیر، عدم تناسب بخشی از اهداف و سیاست‌های توســعه ای کشور (مانندخودکفایی در تولید غذا) با ظرفیت واقعی منابع آب خصوصاً منابع آب زیرزمینی بوده است. در بسیاری از مناطق کشور، عدم دسترسی مناسب به منابع آب سطحی و همزمان، دسترسی آسـانتر و ارزانتر به منابع آب زیرزمینی، منجر به افزایش حجم بهره برداری از آبهای زیرزمینی (به صورت مجاز و غیرمجاز) شده است. بنابراین لزوم اعمال تدابیر عاجل مدیریتی، نظارتی،کنترلی و اجرایی فـوری وکارآمد نیاز فعلی تمامی دشت‌های کشور (و حتی مناطق مسکونی) خصوصاً دشت‌های با وضعیت بحرانی است. رویارویی با این مسئله، اقدام‌های هماهنگ و عزم اجرایی ملی با کمک آحاد جامعه و حاکمیت، نیاز اساسی حال حاضر کشور است.
پیامدها
راهکارها
تهیه و تنظیم: حمیدرضا مختاری
رئیس گروه مطالعات آب های زیرزمینی
